Single Use Plastic (SUP) & regelgeving

SUP staat voor Single Use Plastics en verwijst naar plastic verpakkings- en gebruiksartikelen die slechts eenmalig worden gebruikt. Denk hierbij aan koffiebekertjes, snoeppapiertjes, drinkkartonnetjes, maar ook sigarettenpeuken vallen onder deze noemer.

Wegwerpplastic vormt een groeiend milieuprobleem. In Nederland worden dagelijks 19 miljoen plastic bekers en voedselverpakkingen na eenmalig gebruik weggegooid. Dit leidt tot een enorme hoeveelheid afval, zowel in de natuur als op straat. Het plastic bevat vaak giftige stoffen die de natuur niet kan afbreken, waardoor ze eindigen in micro-en nanoplastics. Omdat plastic zich overal bevindt, komen veel dieren ermee in contact. Ze eten het op, raken erin verstrikt en hun ecosystemen worden aangetast. Ook de gezondheid van de mens kan lijden onder deze vervuiling. Omdat microplastics overal in zitten, eten, drinken en ademen we letterlijk plastic. Onderzoek wijst uit dat microplastics ons immuunsysteem kunnen aantasten.

Waardevolle grondstoffen

Doordat we producten slechts één keer gebruiken gooien we ook waardevolle grondstoffen weg. Helemaal als ze niet op de juiste manier gescheiden worden. Ze komen bij het restafval terecht en worden verbrand. Dit gebeurt ook vaak bij papieren en kartonnen voedsel-verpakkingen. Als deze te vies of nat zijn, is recycling ook geen optie meer.

SUP-regelgeving

Om wegwerpplastic te verminderen, heeft de Europese Unie speciale SUP-richtlijnen vastgesteld.

  • Per 2021 is de verkoop van o.a. plastic bordjes, bekers, bestek, roer-en wattenstaafjes en ballonstokjes verboden en moet op bekers met een plastic coating een markering staan;

  • Per 1 juli 2023 betalen klanten van afhaallocaties, bezorglocaties en supermarkten een extra bedrag voor wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten; 

  • Per 1 januari 2024 is het verboden voor horeca om plastic wegwerpbekers of -bakjes te gebruiken als er op locatie wordt geconsumeerd. Herbruikbaar servies is de standaard.

  • Per 1 januari 2024 zijn ook gesloten evenementen (zoals kantoren, bedrijfskantines, scholen, sportclubs, verenigingen, attractieparken en festivals) verplicht om herbruikbare bekers en bakjes aan te bieden. Voorraden van wegwerpbekers en -bakjes die bedoeld zijn voor consumptie op locatie mogen niet wordt opgemaakt.

    Let op: Ook bekers en bakjes gemaakt van bioplastic vallen onder de nieuwe regelgeving. Dit soort plastic is doorgaans ook schadelijk voor het milieu als ze in het zwerfafval terecht komen.

Uitzondering op hergebruik: Hoogwaardige recycling

Bij locaties en evenementen die vallen onder consumptie op locatie geldt ook de optie om een inzamelsysteem in te richten voor hoogwaardige recycling van de bekers en -bakjes. Hoogwaardige recycling betekent dat de weggooibekers en bakjes worden ingezameld en na recycling opnieuw gebruikt wordt als verpakkingsmateriaal voor eten of drinken.(voedselcontactmaterialen).

Deze recycling voldoet alleen aan de eisen als minimaal 75% van de gebruikte weggooibekers en verpakkingen wordt verzameld. Bovendien moet dit vooraf worden gemeld bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Het is daarbij belangrijk om goede afspraken te maken met een afvalinzamelaar die dit gescheiden kan transporteren. Maak ook afspraken met een afvalverwerker die het materiaal hoogwaardig kan recyclen en die aan de administratieve verplichting kan voldoen die je hebt voor deze uitzondering.

SUP-regeling per locatie (bron: Rijkswaterstaat)

Wat betekent dit?

Gesloten evenementen, zoals kantoren, sportverenigingen, festivals (waaronder buurtfeesten, feestweken) en attractieparken moeten dus overstappen op herbruikbare alternatieven voor hun aanbod van eten en drinken. Gelukkig wemelt het tegenwoordig van de aanbieders op dit vlak. Bedenk hierbij of er behoefte is aan een externe partij die de bekers en bakjes reinigt, én of er statiegeld op de verpakkingen moet worden toegepast.

Er zijn meerdere verpakkingsproducten die ook een reinigingssysteem aanbieden. Voor een statiegeldsysteem moet er een extra samenwerking worden aangegaan.

We zetten een paar aanbieders op een rij (inclusief reinigingssysteem).

Koffiebekers

Bekers en bakjes

Aanbieders statiegeld, reiniging & logistieke systeem

Voor afhaalrestaurants is er ook Vytal. Via de Vytal-app kunnen consumenten eten bestellen bij aangesloten restaurants waarbij enkel herbruikbare voedselcontainers worden gebruikt. De consument hoeft hier geen borg voor te betalen. Na gebruik brengt de consument de producten terug of wisselt ze in bij een nieuwe bestelling.

Stappenplan voor iedereen die wilt overstappen op een duurzame beker

Wil je meer informatie over hergebruik en ondersteund worden met een stappenplan?

Stichting Mission Re-use maakte een een speciale gids rondom hergebruik voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Hierin vind je een stappenplan, een overzicht financiële ondersteuning en goede voorbeelden. Ook biedt de gids een aanbiedersoverzicht met alle aanbieders van herbruikbare verpakkingen en wasoplossingen.